Οδοιπορικό στο παρελθόν της Ε.Π.Σ. Αχαΐας

Η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων (Ε.Π.Σ.) Αχαΐας ιδρύθηκε το 1927 ως Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Πατρών και είναι από τις αρχαιότερες ποδοσφαιρικές ενώσεις μετά τις Ε.Π.Σ. Αθήνας, Ε.Π.Σ. Πειραιώς και Ε.Π.Σ. Μακεδονίας. Ιδρυτικά της μέλη είναι η Παναχαϊκή, ο Ολυμπιακός, η Θύελλα, ο Απόλλων, ο Λευκός Αστέρας, ο Γ.Σ. Ηρακλής Πύργου και ο Άρης Αιτωλικού.

Ιστορικό
Η ένωση αρχικά περιελάμβανε σωματεία από την Αιτωλοακαρνανία, την Ηλεία, την Κεφαλλονιά και τη Ζάκυνθο. Το 1968 αποσπάστηκε η Αιτωλοακαρνανία δημιουργώντας δική της ένωση. Το ίδιο έκαναν το 1971 η Ηλεία με την Ζάκυνθο, δημιουργώντας την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ηλείας – Ζακύνθου. Τέλος το 1975 αποσπάστηκε και η Κεφαλλονιά. Το 2002 η ένωση άλλαξε την ονομασία της στη σημερινή.

Από το 1924 έως το 1926 το πρωτάθλημα το διοργάνωνε η Παναχαϊκή σε συνεργασία με τους υπόλοιπους συλλόγους μέχρι το 1927 που ιδρύουν την ένωση, η οποία από το 1927 διοργανώνει πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας και από το 1929 Β΄ και Γ΄κατηγορίας, καθώς και πρωτάθλημα Α2 κατηγορίας από το 1946 μέχρι το 1967 που ξανά δημιουργείται από την επόμενη περίοδο(2007-2008). Eπίσης από το 1950 μέχρι το 1967, λόγω πληθώρας ομάδων, διοργάνωνε πρωτάθλημα περιφέρειας Α, Β και Γ κατηγορίας στο οποίο συμμετείχαν οι ομάδες από την Αιτωλοακαρνανία, την Ηλεία, την Κεφαλλονιά, τη Ζάκυνθο και από την Αχαΐα εκτός της Επαρχίας Πατρών που συμμετείχαν στο πρωτάθλημα Πατρών. Στο τέλος κάθε αγωνιστικής περιόδου οι πρωταθλητές των δύο πρωταθλημάτων (Πατρών και περιφερειακό) αγωνίζονταν σε διπλούς αγώνες για τον πρωταθλητή της Ένωσης. Από το 1930 με απόφαση της ΕΠΟ είναι ένωση Ά κατηγορίας.

Διοργανώνει επίσης πρωταθλήματα Νέων, παίδων, παμπαίδων, τζούνιορς, επαγγελματικών τάξεων και παλαιμάχων. Μέχρι το 1959 οι πρωταθλητές της αγωνίζονταν σε αγώνες μπαράζ ή σε ειδικά τουρνουά για την συμμετοχή στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα, μαζί με τους πρωταθλητές των άλλων ενώσεων. Από το 1927 μέχρι το 1967 διοργάνωνε πρωταθλήματα αναπληρωματικών Α΄, Β΄, Γ΄ κατηγορίας και αντίστοιχα Β΄και Γ΄ ομάδων και στις τρεις κατηγορίες. Επίσης διοργανώνει και κύπελλο.

Το 2006 η ομάδα αντρών της ΕΠΣ Αχαΐας κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδος και συμμετείχε στο UEFA Regions cup που έγινε στην Βουδαπέστη.

Η Ένωση σήμερα έχει στην δύναμή της 700 περίπου ποδοσφαιριστές και 156 σωματεία αντρών από τα οποία 6 αγωνίζονται σε Εθνικές κατηγορίες και ένα σωματείο γυναικών που αγωνίζεται στην Α΄ εθνική. Επίσης 30 σύλλογοι είναι για διάφορους λόγους ανενεργοί. 18 σύλλογοι αγωνίζονται στην Α΄ κατηγορία, 36 στην Β΄ που χωρίζεται σε τρεις ομίλους, και 76 σύλλογοι στην Γ΄ κατηγορία, χωρισμένη και αυτή σε τρεις ομίλους. Στο κύπελλο η συμμετοχή είναι προαιρετική και ο τελικός διεξάγεται στο Στάδιο της ΠΓΕ (10.000 θέσεις) ή στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο (11.000 θέσεις).

Κείμενο: el.wikipedia.com